Türkiye’de tiyatroda gülme edimine canlı ve hâlen güçlü olan geleneğin çerçevesinden bakmanın, geleneğin ardalan oluşturduğu bir açıyı benimsemenin bizi, en azından, doğru sorulara yönlendireceği düşünülebilir. Kimi çağdaş oyunlarımızla ortak imge ve teknik barındıran Ortaoyunu, çalışma kapsamında bu nedenle ağırlıklı olarak yer aldı.
Neye, nasıl güldüğümüzü anlamak kanımca kendimizi anlamak için atılan önemli adımlardan biridir. Gülme ediminin kendimizle ilgili neler anlattığının, anlatabileceğinin peşine düşmek ise, gerçeklik ile nasıl yüzleştiğimizi gözlemlemeye götürür bizi. Tiyatroda gülünç kılınanın ardında yatanı irdelersek eğer, belki de gülmeye bu denli hevesli olmamızın nedenine yaklaşabiliriz. Kısacası, bize, bizimle ilgili ipuçları verir gülme. Bir sözü olmalıdır gülmenin…
Ortaoyunu ile birlikte kitapta ele alınan ve dramatürjik nitelik ile gülme yaratma yollarının çeşitliliği bakımından seçilmiş olan çağdaş oyunları incelemeye başlarken şu sorulara yanıt arandı: Kime gülünür? Neye gülünür? Nasıl güldürülür? Doğru yanıtlara ulaşabilmek ya da gülmenin hedefini saptayabilmek için öncelikle gülme ile gülünç kılınan’ın yapısını irdeleme yoluna gidildi. Yine aynı doğrultuda, gülme çeşitleri mercek altına alındı ve bu, doğaldır ki, bizi temel komik biçimleri ile gülme yaratma yöntemlerine yöneltti. Gülme olgusunun vazgeçilmez bir öğesi olarak değerlendirilen seyircinin (gülenin) konumlanması ve işlevi çalışmanın her aşamasında, tüm ağırlığıyla çıktı karşımıza.
Tiyatrodaki gülme durumumuzu araştırma, inceleme ve anlamlandırma denemesi olarak değerlendirilmesi gereken kitabın asıl amacı, ele avuca sığmayan, kaçan, direnen, meydan okuyan gülmenin maskelediği kimi gerçeklikleri açığa çıkarmaya çalışmak ve okuru onlar üstünde düşünmeye yöneltmek.
Oyunlar sanki bir şeyler ters gitmiş gibi okumaya, bir şeyler yolunda değilmiş gibi irdeleyerek okumaya çağırıyor bizi.